Een kwestie van vertrouwen
Jobcoach Nathalie Geelen: “Kandidaten ondersteunen, maar vooral ook zelfredzaamheid ontwikkelen”
“Toen ik voor dit project werd gevraagd, was ik meteen enthousiast. Het helpt statushouders aan werk, maar ook om zichzelf te ontwikkelen.” Dat zegt Nathalie Geelen, Jobcoach bij het team Werk van de gemeente Sittard-Geleen en in die hoedanigheid ingezet voor de kandidaten van het project ‘In de Zorg – Uit de Zorgen’."
“Belangrijk voor mij is om meteen vanaf het begin een vertrouwensband op te bouwen.
Dat is vooral een kwestie van goed luisteren en afspraken nakomen. Doen wat je zegt; terugbellen als je dat hebt beloofd.
Ze zitten te wachten op dat telefoontje, dus je kunt niet denken, ach dat komt morgen wel. Ze moeten met hun vragen naar je toe willen komen, terwijl dat vanuit hun achtergrond niet altijd vanzelfsprekend is.
Vandaar ook dat ik bij de eerste groep op een vaste dag in de week samen met de projectcoördinator van Zuyderland ’s middags bij Gilde Opleidingen kwam.
Dat had effect; je wordt makkelijker aangesproken als je daar zit dan dat ze je vanuit thuis moeten bellen. Dat is toch een bepaalde drempel.”
Breder coachen
"Normaal coach je voornamelijk op houding, gedrag en motivatie, maar dit gaat veel breder.
Ik word ook als een soort vraagbaak voor de kandidaten ingezet. Hier kijken we puur naar de mens en wat die nodig heeft.
Dit was een pilottraject en het blijkt dat er inderdaad veel meer vragen kwamen dan we van tevoren hadden verwacht."
“Het is best een pittig traject voor de kandidaten. Ze moeten naar school, wat misschien al lang geleden is, daarnaast werken in een nieuwe omgeving terwijl ze de taal vaak nog niet volledig beheersen. En daarnaast moeten ze de nodige privé en administratieve zaken regelen. Daarom hebben ze ook de support van het hele gezin of de mensen om zich heen nodig; zo’n opleiding doen ze echt met z’n allen.”
"Als jobcoach kijk ik dan wat ik zelf kan oppakken of waarvoor ik met andere instanties dien te schakelen, zoals Vluchtelingenwerk of het maatschappelijke steunpunt binnen de gemeente. Daar kunnen vrijwilligers worden ingezet, bijvoorbeeld voor hulp bij administratieve zaken, het regelen van kinderopvangtoeslag of contacten met de belastingdienst.
Of ze helpen met het regelen van alles wat erbij komt kijken als je van een uitkering naar een dienstverband gaat. Zorgen dat automatische afschrijvingen opnieuw geregeld worden en dat soort praktische zaken.
Ik wijs ze vaak de weg naar de juiste instanties en loketten. Het is niet alleen een kwestie van reageren, je wil ook anticiperen.
Je ziet dingen aankomen en probeert problemen te voorkomen. Mijn taak is enerzijds het ondersteunen van kandidaten, maar ik help ze vooral ook om zelfredzaamheid te ontwikkelen.”
Eenvoudig maar belangrijk
Dat kan om op het oog eenvoudige zaken gaan, zoals het inklapperen van administratie. “Het kan zijn dat je bij iemand thuis komt om te helpen met formulieren invullen en je ziet dat brieven en documenten van allerlei instanties kriskras door elkaar liggen, zonder enige ordening.
Dan schakel ik bijvoorbeeld met het maatschappelijke steunpunt binnen de gemeente die met vrijwilligers werken om dit soort zaken op te pakken.
Maar ik leer ze ook dat het belangrijk is om dagelijks naar je mail te kijken en brieven meteen te openen als ze binnenkomen.
Op zich kleine dingen waarvan ze wel hun hele verdere bestaan in Nederland profijt van hebben."
Groeiproces
““In evaluaties lees je wel vaker: Je mag wat meer initiatief nemen en nog iets meer van jezelf laten zien.’ Maar dat heeft ook tijd nodig.
Ze zijn dat waarschijnlijk niet gewend, en het is misschien ook gewoon een kwestie van iemands karakter.
De opleiding is voor de meesten op verschillende gebieden een echt groeiproces.
Wat ik tegenkwam bij de eerste groep is dat mensen onzeker waren, niet zo snel vragen durfden te stellen en bang waren om fouten te maken"
Daardoor zijn ze terughoudend of maken moeilijker contact met cliënten.
Dat kan aan de culturele achtergrond liggen, maar ook gewoon een persoonlijke kwestie zijn. In zo'n geval bespreken we samen waar het vandaan komt en hoe we dat kunnen aanpakken.
Vaak met heel kleine stapjes steeds een beetje verder gaan. Vaak stelt een praktijkbegeleider in zo’n geval ook een plan van aanpak op, en ik ondersteun dat door af en toe naar de stageplek te komen en heel praktisch aan de slag te gaan.
Nathalie Geelen: "Belangrijk voor mij is om meteen vanaf het begin een vertrouwensband op te bouwen."
Vindt iemand het moeilijk om een praatje aan te knopen met cliënten, dan help je met voorbeelden van wat ze zou kunnen zeggen: zie je foto’s, vraag dan naar de mensen die erop staan, dat soort dingen.
Je geeft ze zo wat houvast waardoor ze uit hun schulp kunnen komen.
Een andere keer hielp ik een kandidaat een gesprek voor te bereiden met de praktijkbegeleider.
Ze was het ergens niet mee eens, maar durfde dat niet te zeggen. Ze moest ervan overtuigd worden dat je je in Nederland gerust mag uitspreken als je het oneens bent en dat je eruit kunt komen als je het gesprek aangaat.
Ik heb er toen als back-up bijgezeten om te voorkomen dat er door miscommunicatie alsnog een probleem zou ontstaan, maar de praktijkbegeleider was heel begripvol en het gesprek verliep prima.
De kandidaat realiseerde zich dat het niet nodig was om zich er van tevoren zo druk over te maken. Een volgende keer kan ze het alleen.”
Vertrouwen vergroten
“Een kandidaat met heel weinig opleiding was erg onzeker omdat ze zich ging vergelijken met anderen die sneller waren. Dan probeer je haar ervan te overtuigen dat ze zich vooral op zichzelf moet richten.
Helpen om het huiswerk in kleinere blokjes te hakken. Haar complimenteren met het feit dat ze goede vorderingen maakt, en zich laten realiseren dat ze niet voor niets geselecteerd is.
Daardoor kreeg ze vertrouwen en deed het steeds beter. Je verdiept je altijd echt in de persoon en op basis van wat je dan ziet stem je de begeleiding af.
Ja, dat is altijd maatwerk. Maar ik houd ook contact met de kandidaten die vanaf het begin goed gaan. Ook die bel ik regelmatig om te vragen hoe het gaat en of ze iets nodig hebben.
Ook zij verdienen aandacht.”
Wat zou je advies aan praktijkbegeleiders zijn ?
“Dat het belangrijk is om iets van hun achtergrond te weten wanneer je met statushouders aan de slag gaat.
Het hielp in dit traject echt dat Zuyderland en VluchtelingenWerk een bureau hadden in geschakeld om presentaties te geven over in dit geval Syrië en Eritrea.
Dat gaf inzicht in wat er allemaal heeft gespeeld voor ze hier kwamen. Hoe ze zijn opgegroeid, wat in hun cultuur de gewoonten zijn, waarom ze zijn gevlucht. Zo komt er meer begrip.”
Wat raadt je andere organisaties aan die met deze doelgroep willen gaan werken?
“Absoluut doen.
Het zijn kandidaten met veel potentie en een grote motivatie. Als ik kijk naar de groep van afgelopen jaar zie ik alleen maar heel harde werkers die dankbaar zijn voor de kans die ze hebben gekregen.
Maar zorg voor goede communicatie en samenwerking tussen alle partijen; de gemeente, de opleider, de werkgever, VluchtelingenWerk en andere ondersteunende organisaties.
Het is echt belangrijk om dat goed te regelen en goede afspraken te maken."
U kunt contact met ons opnemen via deze link.